Makale -Finans Uzmanımız Sn.Sefa KABAALİOĞLU’ndan Apartman ve Sitelerde Etkin ve Doğru Aidat ve Gider Yönetiminin Huzura Katkısı

Günümüzde, özellikle şehir merkezlerinde, apartman ve sitelerde yaşamak giderek yaygınlaşmaktadır. Bu yaşam şekli, beraberinde bazı sorumlulukları da getirmektedir. Bu sorumlulukların başında ise aidat ve gider yönetimi gelmektedir.

Apartman ve sitelerde aidat ve gider yönetimi, ortak yaşam alanlarının sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde işletilmesi açısından büyük önem taşır. Bu yönetimin etkin bir şekilde yürütülebilmesi için çeşitli unsurların dikkate alınması gerekir.

Aidat Nedir ve Hangi Unsurlara Göre Belirlenir?

Aidat, apartman veya site sakinlerinin, ortak giderleri karşılamak amacıyla düzenli olarak ödedikleri tutardır. Bu giderler genellikle şunları içerir:

Ortak alanların bakımı ve temizliği: Merdivenler, asansörler, bahçe, otopark gibi ortak alanların temizliği, bakımı ve onarımı.
Güvenlik: Güvenlik görevlisi maaşları, güvenlik kameraları ve alarm sistemleri gibi güvenlik hizmetleri.
Personel maaşları: Kapıcı, bahçıvan, temizlik görevlisi gibi personelin maaşları.
Sigorta: Apartman veya sitenin sigorta poliçe primleri.
Diğer giderler: Asansör yıllık muayeneleri, hidrofor bakımı, su, elektrik, doğalgaz gibi ortak kullanım giderleri, yönetim giderleri, temizlik, diğer sarf ve demirbaş alımları gibi diğer giderler.

Aidat yönetimi, apartman ve site sakinlerinin ortak kullanım alanlarından faydalanabilmesi için belirlenen mali yükümlülüklerin düzenli ve şeffaf bir şekilde toplanmasını kapsar. Aidatlar genellikle bina bakım ve onarım giderleri, güvenlik, temizlik, bahçe düzenlemesi ve ortak alanların enerji giderleri gibi kalemleri içerir. Aidat miktarlarının belirlenmesi, yönetim planına ve kat maliklerinin ortak kararına bağlıdır. Adil ve sürdürülebilir bir aidat politikası oluşturmak için giderlerin gerçekçi bir şekilde hesaplanması ve sakinlere açık bir şekilde sunulması gereklidir.

Gider Yönetimi Nasıl Yapılır?

Gider yönetimi, apartman veya site yönetiminin en önemli görevlerinden biridir. İyi bir gider yönetimi, sakinlerin yaşam kalitesini artırır ve aidatların doğru ve verimli bir şekilde kullanılmasını sağlar. Gider yönetimi aşağıdaki adımları içerir:

Bütçe Oluşturma: Yıllık gelir ve giderlerin tahmin edildiği bir bütçe oluşturulur. Bu bütçe, sakinlerin aidatlarını belirlemede ve giderleri planlamada önemli bir rol oynar.
Giderlerin Takibi: Giderlerin düzenli olarak takip edilmesi ve kaydedilmesi önemlidir. Bu sayede, harcamaların nerelere yapıldığı ve bütçenin ne kadarının kullanıldığı görülebilir.
Harcama Kontrolü: Giderlerin bütçe dâhilinde kalmasına özen gösterilmelidir. Gereksiz harcamalardan kaçınılmalı ve tasarruf imkânları araştırılmalıdır.
Şeffaflık: Gider yönetimi konusunda şeffaf olmak önemlidir. Sakinler, harcamalar hakkında düzenli olarak bilgilendirilmeli ve soruları yanıtlanmalıdır.

Gider yönetimi, aidatlarla elde edilen gelirlerin, apartman veya sitenin ihtiyaçları doğrultusunda verimli bir şekilde harcanmasını ifade eder. Öncelikli olarak, düzenli bakım ve onarım faaliyetleri için ayrılması gereken bütçe doğru hesaplanmalıdır. Özellikle asansör, çatı, dış cephe ve tesisat gibi kritik alanların düzenli bakımı, uzun vadede daha büyük masrafların önüne geçebilir. Ayrıca, beklenmedik harcamalar için bir yedek bütçe oluşturulması da önemli bir yönetim stratejisidir.

Aidat Belirleme Yöntemleri

Aidat, genellikle iki şekilde belirlenir:

Eşit Paylaşım: Ortak giderlerin tüm sakinler tarafından eşit olarak paylaşılmasıdır.
Arsa Payına Göre Paylaşım: Ortak giderlerin, her dairenin arsa payına göre orantılı olarak paylaşılmasıdır.
Kat Mülkiyeti Kanunu 20. Maddesi Kapsamında Paylaşım:
- Kat maliklerinden her biri, aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça:
  - Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak,
  - Ana gayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine kendi arsa payı oranında katılmakla yükümlüdür.

Apartman ve site yönetimlerinde şeffaflık en kritik unsurlardan biridir. Kat malikleri ve kiracıların yapılan harcamalar konusunda bilgilendirilmesi, güven ortamı yaratır ve yönetim sürecine katılımı artırır. Gelir-gider tablolarının düzenli olarak paylaşılması, harcamaların faturalar ve belgelerle desteklenmesi şeffaflık açısından olmazsa olmazdır. Günümüzde birçok site yönetimi, dijital platformlar aracılığıyla gelir-gider tablolarını paylaşarak sakinlerin dilediği zaman bilgilere ulaşmasını sağlamaktadır.

Aidat Ödeme Yükümlülüğü

Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, her kat maliki aidatını düzenli olarak ödemekle yükümlüdür. Aidatını zamanında ödemeyenler hakkında yasal işlem yapılabilir.

Aidat ve gider yönetiminde en büyük zorluklardan biri aidat ödemelerinin düzenli yapılmamasıdır. Ödemelerini aksatan kat malikleri veya kiracılar nedeniyle bütçe planlamasında aksaklıklar yaşanabilir. Bu nedenle, ödemelerin zamanında yapılmasını teşvik eden düzenlemeler getirilmelidir. Gecikme faizleri gibi caydırıcı yöntemler uygulanabileceği gibi, online ödeme sistemleriyle sürecin kolaylaştırılması da sağlanabilir. Ayrıca, aidat borçlarını tahsil etmek için yasal yolların bilinmesi ve gerektiğinde profesyonel destek alınması önemlidir.

Önemli Hususlar

Yönetim Planı: Apartman veya sitenin yönetim planı, aidat ve gider yönetimi ile ilgili önemli hükümler içerebilir. Bu nedenle, yönetim planının dikkatlice okunması ve anlaşılması önemlidir.
Kat Malikleri Kurulu: Kat malikleri kurulu, aidat ve gider yönetimi konusunda önemli kararlar alır. Bu nedenle, toplantılara katılım sağlamak ve görüşlerinizi dile getirmek önemlidir.
Profesyonel Yönetim: Büyük ve karmaşık apartman veya sitelerde, profesyonel bir yönetim şirketi ile çalışmak faydalı olabilir.

Profesyonel yönetim hizmetlerinden faydalanmak, apartman ve site yönetiminin daha etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayabilir. Yönetim firmaları, finansal işlemleri takip etmek, giderleri denetlemek ve hukuki süreçleri yönetmek gibi konularda büyük kolaylık sağlar. Ancak profesyonel yönetim hizmeti alınacaksa, bu hizmetin maliyeti ve sağlayacağı faydalar iyi değerlendirilmelidir.

Sonuç

Aidat ve gider yönetimi, apartman ve sitelerde yaşayan herkesi ilgilendiren önemli bir konudur. Bu konuda bilgi sahibi olmak, sakinlerin haklarını korumalarına ve yaşam kalitelerini artırmalarına yardımcı olur. Apartman ve site yönetimlerinde aidat ve gider yönetimi, yalnızca mali bir konu olmanın ötesinde, toplu yaşamın düzenini sağlayan kritik bir süreçtir. Bu sürecin iyi yönetilmesi, huzurlu ve sürdürülebilir bir yaşam ortamı yaratılmasına katkıda bulunur.